Ticari bankacılık ifadesi, tüm ticari bankacılık faaliyeti gösteren bankaları tanımlamaktadır. Bu bankalar mevduat toplar, kredi, kredi kartı, uluslararası bankacılık hizmetleri verir, çek-senet işlemleri vb. işlemleri yapmaktadır. Ticari bankalar müşterilerine geniş alanda hizmet vermekte ve bu hizmet alanlarını her geçen gün daha da genişletmektedirler.
Ticari bankaların en önemli özelliği mevduat toplamaları ve çek hizmeti vermeleridir. Buna bağlı olarak da ticari bankalar kaydi para yaratarak ülke ekonomisini etkilemektedirler.
Ticari bankalar ülkede uygulanan para politikalarının etkinliğini arttırır. Ülkede etkili para politikasının izlenebilmesi gelişmiş bankacılık sisteminin varlığına bağlıdır. Bankacılık sistemi geliştiği ölçüde ülkede para politikaları etkili uygulanabilmektedir. Merkez bankasının kullandığı para politikası araçları ancak gelişmiş bankacılık sisteminin olması durumunda
ekonomide etkili olabilecektir. Ticari bankalar merkez bankalarının kullandığı para politikası araçlarının piyasalarda etkili olmasına katkı sağlarlar.
Ticari bankalar halkın atıl tasarruflarını toplayıp, bunları ihtiyacı olan işletmelere kredi olarak vererek ekonominin gelişmesine katkı sağlayan kurumlardır. Bu durumları nedeniyle ticari bankaları ülke ekonomisinin can damarları olarak nitelemek yanlış olmayacaktır.
Ticari Bankaların Temel Faaliyet ve İşlevleri
Günümüz bankalarının başlıca işlevlerini dört ana grupta toplamak mümkündür.
Mevduat toplama: Ticari bankalar, kaynaklarını öz kaynaklar ve yabancı kaynaklardan olmak üzere iki temel kaynaktan sağlarlar. Üçüncü kişilere borçlanarak sağladıkları dış kaynakların içinde en önemli yeri mevduat tutmaktadır.
Kredi verme: Ticari bankalar yabancı ve öz kaynaklardan sağladıkları fonları piyasaya plase etmektedir. Ticari bankalar belli bir bedel karşılığı (faiz, komisyon vb) topladığı kaynaklarını kredi vererek ve sermaye piyasası araçları vasıtasıyla plase eder.
Bankacılık hizmetleri: Ticari bankalar yukarıda belirtilen mevduat toplama ve kredi verme işlevlerini yerine getirirken aynı zamanda müşterilerine; çek-senet işlemleri, fatura ödemeleri, havale, kiralık kasa, kredi kartı, kambiyo işlemleri, maaş ödemelerine aracılık, gibi konularda hizmet vererek gelir yaratmaya çalışırlar.
Kaydi para yaratmak: Ticari bankalar bankacılık sistemi içindeki çalışmaları sırasında kaydi para yaratırlar. Kaydi para yaratmak bankaların en önemli fonksiyonlarındandır. Kaydi para; bankaya yatırılan mevduatın kanuni karşılıklar düşüldükten sonra tekrar kredi olarak verilmesidir.
Bankaların esas işlevleri halkın elinde duran ihtiyaç fazlası parayı saklamak ve değerlendirmek amacıyla halktan toplayıp, ticaret/yatırım yapmak isteyen ancak kaynak bulamayan girişimcilere belli bir bedel karşılığında kullandırmaktır.
