Soğuk savaş boyunca ABD ve Sovyetler Birliği arasında geçen uzay yarışı günümüzde özel şirketler tarafından çok daha farklı bir boyuta taşındı. SpaceX’in son Falcon Heavy test uçuşu ile insanoğlu uzay yolculuklarına bir adım daha yaklaştı.
Uzay yarışlarını özel uzay şirketleri boyutuna taşıyan gündeme getiren gelişme kuşkusuz roketlerin yeniden kullanılabilir hale getirilerek maliyetlerin düşürülmesi. Her bir fırlatmada milyonlarca dolar harcamak yerine, tekrar kullanılabilir roketlerin yeniden uçurulabilir hale gelmesi özel uzay şirketlerinin en önemli hedeflerinden biri. ABD başkanı Barrack Obama’nın 2011 yılında NASA’nın 30 yıllık Uzay Mekiği programını sonlandırması özel uzay şirketlerinin çalışmalarını hızlandırıcı bir etki yarattı ve bu noktadan itibaren uzay şirketleri fırlatma maliyetlerinin düşürülmesi için hummalı bir yarışa soyundular.
Uzay rekabetinde kıyasıya yarışan özel uzay şirketleri
SpaceX Uzay Şirketi: İnternet girişimcisi ve Tesla Motor’sun CEO’su Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX 2002 yılında kuruldu. 2000’lerin başında insanlığı çok gezegenli hale getirme ve Mars’ta koloni kurma hayali bir hayli ilgi çeken Musk, her fırsatta amaçlarının maliyetleri düşük seviyelere indirmek olduğunu açıklıyordu. Son Falcon Heavy fırlatması ile amacına bir adım daha yaklaşan SpaceX’in sahibi Musk Mars’ta ölmek istiyorum diyecek kadar iddialı çıkışlarda bulunuyor. Şirketin amaçlarından biri 200 bin dolar maliyetle uzay seyahatleri gerçekleştirmek. Gelirlerinin büyük çoğunluğunu NASA için kargı taşımacılığından elde eden SpaceX, uzay yolculuğu yanı sıra kıtalar arası uçuşu yarım saat içinde kat edecek banliyö roketleri üretmeyi de planlıyor. Amerikan uzay şirketleri arasından en iyilerinden biri.
Blue Origin Uzay Şirketi: Amazon CEO’su Jeff Bezos’un sahibi olduğu yeniden kullnılabilir roketlerin öncülerinden olan Blue Origin 2019’dan sonra yörüngeye uzay turistleri taşımayı amaçlıyor. 2000 yılından kurulan şirket, yeniden kullanılabilir New Glenn roketini iki yıl içerisinde uzaya göndermeyi planlıyor. Büyük ölçüde Bezos’un gelirleri ile finanse edilen şirket, geçtiğimiz aylarda yeni roket sistemi BE4’ü görücüye çıkardı.
United Launch Alliance Uzay Şirketi: Amerika Birleşik Devletleri’nde faaliyet gösteren fırlatma sistemleri üreticisi ULA, 2006’da Boeing ve Lockheed Martin ortaklığı ile kuruldu. Ağırlıklı olarak NASA ve ABD Savunma Bakanlığı’na hizmet veren şirket şu ana kadar 120’nin üzerinde fırlatma gerçekleştirdi. Delta IV ve Atlas V şirketin en güvendiği roketleri.
Virgin Galactic Uzay Şirketi: Uzaya turist taşımayı planlayan şirketlerden biri. İngiliz milyarder Richard Branson’un şirketi de uzay turizminin öncülerinden olmayı planlıyor. 2004 yılında kurulan Virgin Galactic uzayda geleneksel roket yerine, SpaceShipTwo adı verilen bir tür uçakla uçmak istiyor. 2 pilot ve 6 yolcuya hizmet verecek olan SpaceShipTwo ile yörünge turu için bilet satışına başlayan şirket şimdiden 700’den fazla bilet sattı. Uzay yolcuları arasında Justin Bieber, Brad Pitt ve Lady Gaga gibi popüler isimler de mevcut.
Rocket Lab Uzay Şirketi: 2006’da Yeni Zelandalı bir girişimci olan Peter Beck tarafından kurulan şirket küçük, hafif ve uygun maliyetli ticari roket fırlatma hizmetleri geliştirmeyi planlıyor. Şirket geçtiğimiz yıl dünyada bir ilk olarak kendisine ait bir fırlatma tesisinden 3 boyutlu yazıcı ile ürettiği Electra isimli roketi uzaya gönderdi. Rocket Lab geçtiğimiz Ocak ayında sadece 4.9 milyon dolar maliyet ile ve 220 kilogram yük ile fırlattığı Electron roketi ile küçük uydu piyasasında yerini sağlamlaştırdı. | Derin Ekonomi
