Bilindiği üzere Afrika kıtası ve bu kıtada yer alan ülkeler son yıllarda hızlı bir büyüme kaydetmeye başladı ve bu da Türk şirketlerin oldukça dikkatini çekiyor. Son dönemde Türk firmaların gözünü Afrika kıtasına çevirmesinin bir başka nedeni ise yavaşlama ve durgunlaşma dönemine giren Avrupa Birliği ülkeleri oldu. AB ekonomisinde yaşanan durgunluk buradaki potansiyelin azalmasına ve yurtdışında iş potansiyelini değerlendirmek isteyen Türk şirketlerin gözünde Afrika ülkelerinin yükselmesine sebep oldu. Kısacası önümüzdeki dönemde Afrika’da iş yapmak ve bölgedeli iş potansiyelini değerlendirmek için önemli adımlar atılacak.
Afrika’da İş Yapan Türk Şirketler
Günümüzde Afrika’daki doğrudan yatırımlarının toplamı 6,5 milyar dolara ulaşan Türk şirketler, kara kıtada 78 bin kişilik işgücü yaratarak büyük işveren konumuna ulaştı. Toplam ihracat ise 15 milyar dolara dayandı. Kısacası Türk firmalar Afrika kıtası ve Afrika ülkelerinde büyük bir hızla büyümeye ve iş yapmaya devam ederken diğer yandan bölgede işçi ve eleman alımı da yaparak istihdama da önemli katkı sağlıyor.
Afrika’da Önemli İş İmkanları Mevcut
Afrika’da iş yapan Türk firmaları Afrika’da özellikle enerji alanında işler ve yatırımlar yapıyorlar. Bölgede güneş enerjisi oldukça önemli bir enerji kaynağı ve bu özelliğiyle yabancı şirketleri adeta enerji üretmeye, enerji alanında iş yapmaya davet ediyor.
Afrika’da enerji konusunda dikkat çeken önemli sorunlar var. Sahra altı Afrika bölgesinde yaşam süren yaklaşık 900 milyon kişilik bir insan kitlesi enerjiye ulaşmakta ve kesintisiz enerji kullanmakta sorunlar yaşıyor. Bölgede iş yapmak isteyen Türk firmalar da özellikle bu alandaki açığı farkettiklerinden enerji sektörüne yoğunlaşmış durumdalar.
Afrika’da Türk İnşaat Firmaları
Diğer yandan Afrika’da iş yapan Türk inşaat firmaları da mevcut ve Afrika’da iş yapan Afrika ülkelerine işçi ve eleman götüren söz konusu Türk inşaat firmalarının sayısı her geçen gün artıyor. Bugün Afrika kıtasının yedine yapılanması ve inşaası konusunda söz sahibi olmak ve bu pastadan pay almak isteyen Türk inşaat şirketleri Tanzanya, Mozambik, Cezayir, Nijerya, Güney Afrika, Kenya ve Gana gibi ülkelerde iş yapmaya ve çeşitli projeler üstlenmeye başladılar.
Afrika’da İş, Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Yatırım yapılacak ülkenin yerel kültürü ve kültürel değerlerinin tanınması büyük önem taşıyor. Yerel dilde birkaç kelime öğrenmek bile, ikili temaslarda fark yaratıyor.
Bazı ülkelerdeki siyasi istikrarsızlık ve kanunların sık sık değişmesi yatırımcıları ve iş yapanları zor durumda bırakabiliyor.
Afrika’ya kalifiye eleman taşımanın önünde bürokratik engeller var.
İlk aşamada ürünlerin acenta veya bayii vasıtasıyla satılması tercih edilmeli. Komisyonlar yüzde 3- 20 arasında değişiyor.
Temsilcilerin malın gümrük işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirebilecek ve ülkenin beş büyük şehrine ulaşabilecek özellikte olmasına dikkat edilmeli.
Kıtada olumlu bir iş geleneği ödeme yapılmadan malın gönderilmemesi ve gönderilen ürüne her türlü garantinin talep edilmesi.
Bazı ülkelerde bir yabancı isçiye karşı üç yerli isçi çalıştırma kuralı bulunuyor. İstihdam stratejisini bu kuralı dikkate alarak kurmak gerekiyor.